logo
12 Ekim 2023

Kamu Diplomasi ve (Eksik) Kuramsal Altyapısı

Devletlerin dış politikalarında ve genel olarak uluslararası ilişkiler tartışmalarında giderek daha çok konuşulan kamu diplomasisi uygulama ve akademik bir disiplin olma iddiası ile yeni bir alandır. Özellikle Soğuk Savaş yıllarında hasım büyük devletlerin ve onların yönetimi altındaki blokların birbirlerinin toplumları ve kanaat önderleri üzerinde etkilerini arttırmak üzere uyguladıkları faaliyetlerin tümü bu kategoride anılmaya başlamıştır. Aslında bu amaçla icra edilen faaliyetler kuşkusuz insanlık tarihi kadar eskidir. Ancak Yirminci Yüzyılın ikinci yarısında “kamu diplomasisi” deyimi akademik ilgiyi üzerinde toplamakla yeni bir disiplinin de oluşumu olarak yorumlanmıştır. Henüz yeni bir akademik disiplin olup olmadığı konusunda uzlaşı sağlanmış değilse de kamu diplomasisi faaliyetleri günümüzde devletlerin dış politika planlamalarında artık kolaylıkla vazgeçilemeyecek bir yer işgal etmiş bulunmaktadır.


Bununla birlikte kamu diplomasisi henüz emekleme çağındadır. Kuramsal arayış alanında önemli bir makale yazmış bulunan Harvard Üniversitesi Öğretim Üyesi Eytan Gilboa* (Gilboa, 2008: 56), kamu diplomasisi alanındaki mevcut araştırmaların birkaç bakımdan henüz zayıf olduğunu, çalışmaların çoğunun tarihsel nitelik taşıdığını belirtmiştir. Kamu diplomasisine ilişkin tarihsel anlatılar analitik ve sadece anekdotlardan ibaret olmadıkları takdirde değerlidirler; ancak kamu diplomasisinin teori ve metodolojisinin gelişimine katkıları çok sınırlı olmuştur. Ayrıca, kamu diplomasisini halkla ilişkiler, psikolojik operasyonlar ve hatta propaganda ile eş anlamlı kullananlar olmuş, böylece bir kavram ve dolayısıyla kuram karışıklığı ortaya çıkmıştır. Kamu diplomasisinin diğer "uluslararası iletişim" alanlarına göre benzersizliği böylece anlaşılamamış ve anlatılamamıştır.


KADAM, kamu diplomasisine Türkiye penceresinden bakacak, bununla da kalmayıp bu okuma üzerinden kuramsal tartışmalara katkıda bulunmaya gayret edecektir. KADAM’ın başlattığı bu tartışmalara Türk akademisinin katkıda bulunması kamu diplomasimizin de gelişmesine katkıda bulunacaktır.


*Eytan Gilboa (2008), “Searching for a Theory of Public Diplomacy”.The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science 2008; 616; 55-77

Son Yazılar

Kamu Diplomasisi Mi, Lobicilik Mi? 02 Ekim 2025

    Görece yeni bir kavram olan “kamu diplomasisi”, çoğu zaman “lobicilik” ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Oysa lobicilik, özellikle Türkiye’nin Batı ülkelerinde karşılaştığı olumsuz propagandalar bağlamında gündeme gelmiş ve Amerika Birleşik Devletleri’nde bu amaçla faaliyet gösteren özel ticari kuruluşlar üzerinden yürütülen bir yöntem olarak öne çıkmıştır. Ancak bu yöntemin, geçmişte Türkiye’nin imajını düzeltmeye kayda değer bir katkı sağladığını söylemek güçtür.


    Buna karşılık, kamu diplomasisi bir ülkenin dış politika hedeflerine sivil katkı sağlamayı amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu bağlamda sivil destek; devlet diplomasisinin dışında, sivil toplum örgütleri, akademi, kanaat önderleri veya toplumun önde gelen isimleri tarafından yürütülen faaliyetleri kapsamaktadır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri Kongresi veya Almanya Federal Meclisi (Bundestag) nezdinde, resmi lobi listeleri aracılığıyla gerçekleştirilen çalışmaların günümüzün diyalog temelli modern kamu diplomasisi ile karıştırılmaması gerekir. Kamu diplomasisi, bütün alt faaliyet alanlarıyla değerlendirildiğinde, “lobiciliğin” dar çerçevesinin ötesinde, çok daha geniş ve sınırsız imkânlar sunan bir alandır.


    Dolayısıyla, kamu diplomasisinin kültür, sanat, bilim, spor, siyaset, ekonomi, ticaret, insani yardım ve diaspora diplomasisi gibi farklı alanlarda sunduğu imaj oluşturma, değiştirme ve pekiştirme fırsatlarından yararlanmak; ticari kuruluşlar aracılığıyla yürütülen dar kapsamlı “lobicilik” faaliyetlerinden çok daha etkili ve faydalıdır.

Devamını Oku
15 Temmuz Hain Darbe Girişimi ve Türk Kamu Diplomasisi 16 Temmuz 2025 15 Temmuz 2016’da milletimizin gösterdiği tarihi direnişin 9. yılında, FETÖ ile mücadelenin uluslararası boyutu ve Türkiye’nin kamu diplomasisi stratejileri bu özel sayıda ele alınmıştır.


Devamını Oku
Kamu Diplomasisi Şart Mıdır? 02 Ağustos 2024 Mehmet Can Gür Devamını Oku